Η παρατεταμένη παρακολούθηση τηλεόρασης προκαλεί παθητικότητα και σου στραγγίζει την ενέργεια.

Η παρακολούθηση τηλεόρασης είναι η αγαπημένη δραστηριότητα, ή μάλλον μη-δραστηριότητα του ελεύθερου χρόνου για εκατομμύρια ανθρώπους σ’ όλο τον κόσμο. Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν «χαλαρωτικό» το να βλέπουν τηλεόραση. Παρατήρησε προσεχτικά τον εαυτό σου και θα ανακαλύψεις ότι, όσο περισσότερο η οθόνη παραμένει το εστιακό σημείο της προσοχής σου, τόσο περισσότερο η δραστηριότητα της σκέψης σου αναστέλλεται, και για μεγάλες χρονικές περιόδους παρακολουθείς τηλεοπτικές συζητήσεις, παιχνίδια, κωμωδίες ή ακόμα και διαφημίσεις σχεδόν χωρίς να παράγει σκέψεις ο νους σου. Όχι μόνο δεν θυμάσαι πια τα προβλήματα σου, αλλά απελευθερώνεσαι προσωρινά και από τον εαυτό σου – και τι θα μπορούσε να είναι πιο χαλαρωτικό απ’ αυτό;

Δημιουργεί, λοιπόν, εσωτερικό χώρο η τηλεόραση; Σε κάνει να είσαι παρών; Δυστυχώς όχι. Παρόλο που για μακρές περιόδους ο νους σου μπορεί να μην παράγει σκέψεις, έχει συνδεθεί με τη δραστηριότητα σκέψης της τηλεοπτικής εκπομπής. Έχει συνδεθεί με την τηλεοπτική εκδοχή του συλλογικού νου και σκέπτεται τις σκέψεις του. Ο νους σου είναι αδρανής μόνο με την έννοια ότι δεν παράγει σκέψεις.

Ωστόσο, απορροφά συνεχώς σκέψεις και εικόνες που έρχονται μέσα από την οθόνη της τηλεόρασης. Αυτό προκαλεί μια παθητική κατάσταση παρόμοια με την έκσταση κατά την οποία είσαι εξαιρετικά ευεπηρέαστος, όπως όταν βρίσκεσαι σε ύπνωση.

Γι’ αυτό προσφέρεται για χειραγώγηση της «κοινής γνώμης», όπως γνωρίζουν οι πολιτικοί, οι ομάδες ειδικών συμφερόντων, καθώς και οι διαφημιστές, και πληρώνουν εκατομμύρια δολάρια για να σε πιάσουν  σ’ αυτή την κατάσταση, δεκτικής μη – συνειδητότητας. Θέλουν να γίνουν οι σκέψεις τους σκέψεις σου, και συνήθως επιτυγχάνουν.

Η τηλεόραση έχει αυτό το κοινό με το αλκοόλ και ορισμένα άλλα ναρκωτικά, ενώ παρέχει κάποια ανακούφιση από το νου σου, πληρώνεις και πάλι ακριβό αντίτιμο: απώλεια της συνειδητότητας.

Σαν αυτά τα ναρκωτικά, έχει κι αυτή ισχυρή εθιστική ιδιότητα. Απλώνεις το χέρι σου να πιάσεις το τηλεκοντρόλ για να την κλείσεις και, αντί γι’ αυτό, συλλαμβάνεις τον εαυτό σου να κάνει ακόμα «ζάπινγκ» σ’ όλα τα κανάλια.

Το κουμπί «οφ» είναι το μόνο που φαίνεται να μην μπορεί να πατήσει το δάκτυλό σου. Συνεχίζεις να παρακολουθείς, συνήθως όχι επειδή κάτι ενδιαφέρον έχει τραβήξει την προσοχή σου, αλλά ακριβώς επειδή δεν υπάρχει τίποτα το ενδιαφέρον για να δεις. Από τη στιγμή που θα «τσιμπήσεις» σε κάτι, όσο πιο τετριμμένο, όσο πιο ανόητο είναι, τόσο πιο εθιστικό γίνεται. Αν ήταν ενδιαφέρον, αν σου προκαλούσε σκέψεις, θα διέγειρε το νου σου να σκεφτεί πάλι από μόνος του, κάτι που είναι πιο συνειδητό, και, συνεπώς, προτιμότερο από μια ύπνωση που σου προκαλεί η τηλεόραση. Έτσι, η προσοχή σου δε θα αιχμαλωτιζόταν ολότελα από τις εικόνες στην οθόνη.

Το περιεχόμενο του προγράμματος, αν υπάρχει κάποια ποιότητα σ’ αυτό, μπορεί να εξουδετερώσει σε κάποιο βαθμό και μερικές φορές ακόμα και να αναιρέσει την υπνωτική επίδραση της τηλεόρασης που ναρκώνει το νου.

Υπάρχουν μερικά προγράμματα που υπήρξαν πολύ βοηθητικά για πολλούς ανθρώπους και έχουν αλλάξει τη ζωή τους προς το καλύτερο, τους άνοιξαν την καρδιά τους, τους έκαναν πιο συνειδητούς.

Ακόμα και μερικές κωμωδίες, παρόλο που μπορεί να μην αφορούν σε κάτι συγκεκριμένο, μπορούν να είναι άθελά τους πνευματικές, δείχνοντας μια εκδοχή – καρικατούρα της ανθρώπινης αφροσύνης και του Εγώ.

Μας διδάσκουν να μην παίρνουμε τίποτα πολύ στα σοβαρά, να προσεγγίζουμε τη ζωή με ανάλαφρο τρόπο και πάνω από όλα, μας διδάσκουν κάνοντας μας να γελάμε. Το γέλιο είναι εξαιρετικά λυτρωτικό καθώς και θεραπευτικό. Το μεγαλύτερο μέρος της τηλεόρασης όμως, είναι ακόμα ελεγχόμενο από ανθρώπους που είναι απόλυτα ελεγχόμενοι από το Εγώ, κι έτσι η κρυφή «ατζέντα» της τηλεόρασης καταλήγει να ελέγχει εσένα με το να σε κοιμίζει, δηλαδή να σε κάνει μη συνειδητό. Ωστόσο υπάρχει τεράστιο και ανεξερεύνητο ακόμα δυναμικό στο μέσο της τηλεόρασης.

Απόφυγε να βλέπεις προγράμματα και διαφημίσεις που σου επιτίθενται με μια ταχεία διαδοχή εικόνων που αλλάζουν κάθε δύο ή τρία δευτερόλεπτα ή και λιγότερο. Η υπερβολική παρακολούθηση τηλεόρασης, και κυρίως αυτών των προγραμμάτων, είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την διαταραχή της ελλειμματικής προσοχής, μια νοητική δυσλειτουργία που πλήττει εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο. Η βραχεία διάρκεια προσοχής κάνει όλα αυτά που αντιλαμβάνεσαι, καθώς και τις σχέσεις σου ρηχά και μη ικανοποιητικά. Ό,τι κι αν κάνεις, σε όποια δράση και να επιδίδεσαι σ’ αυτή την κατάσταση, δεν έχει ποιότητα, επειδή η ποιότητα απαιτεί προσοχή.

Η συχνή και παρατεταμένη παρακολούθηση τηλεόρασης, όχι μόνο σε κάνει μη συνειδητό, αλλά προκαλεί επίσης παθητικότητα και σου στραγγίζει την ενέργεια. Συνεπώς, αντί να παρακολουθείς τυχαία, διάλεγε τα προγράμματα που θέλεις να δεις.

 Όποτε θυμάσαι να το κάνεις, νιώσε τη ζωντάνια μέσα στο σώμα σου καθώς παρακολουθείς. Εναλλακτικά, έχε συναίσθηση της αναπνοής σου κάθε τόσο. Τράβα το βλέμμα σου από την οθόνη σε τακτά διαστήματα, έτσι ώστε να μην κάνει πλήρη κατάληψη της όρασής σου. Μην ανεβάζεις την ένταση του ήχου περισσότερο απ’ όσο είναι απαραίτητο, έτσι ώστε η τηλεόραση να μη κατακυριεύσει στο ακουστικό επίπεδο. Κάνε χρήση του κουμπιού που σταματά τον ήχο κατά την διάρκεια των διαφημίσεων. Φρόντισε να μην κοιμάσαι μετά το κλείσιμο του δέκτη ή ακόμα χειρότερα, να μην αποκοιμιέσαι με το δέκτη ακόμα ανοιχτό.

Έκχαρτ Τόλλε

Απόσπασμα από το βιβλίο: «Για μια νέα ζωή»