Osho: Διαφορές Τάντρα και Γιόγκα.

Η Τάντρα δεν πιστεύει στη βαθμιαία εξέλιξη της ψυχής, αλλά στη ξαφνική Φώτιση. Η Γιόγκα όμως πιστεύει στη σταδιακή ανάπτυξη: δηλαδή ότι εξελίσσεσαι πόντο-πόντο, βήμα-βήμα και τελικά φτάνεις στο Έσχατο.

H Γιόγκα είναι πολύ αριθμητική: κάθε αμαρτία που έχεις κάνει πρέπει να την εξισορροπήσεις με μια ενάρετη πράξη. Πρέπει ο λογαριασμός σου να κλείσει εντελώς. Αν δεν τελειώσεις τον λογαριασμό σου μ' αυτόν τον κόσμο, δεν πρόκειται να Φωτιστείς. Είναι μια μαθηματική ιδέα, επιστημονική και το μυαλό θα πει: «Σωστά, έτσι πρέπει να ’ναι. Έκανες αμαρτίες, ποιος θα υποφέρει γι αυτές; Εσύ τις έκανες, εσύ πρέπει να υποφέρεις και μόνο μέσα από τον πόνο μπορείς ν’ απελευθερωθείς. Οι πράξεις σου υπήρξαν κακές. Πρέπει να τις εξισορροπήσεις, πρέπει να πληρώσεις γι αυτές και να κάνεις καλές πράξεις. Διαφορετικά θα πρέπει να ξαναριχτείς στη γη, να ξαναγεννηθείς». Αυτή είναι ολόκληρη η φιλοσοφία της μετενσάρκωσης, της επαναγέννησης.

Η Τάντρα λέει ακριβώς το αντίθετο. Η Τάντρα είναι μια πολύ ποιητική και όχι αριθμητική προσέγγιση. Πιστεύει στην αγάπη, όχι στα μαθηματικά. Πιστεύει στην ξαφνική Φώτιση. Λέει ότι οι μικρές διδασκαλίες σε διδάσκουν τι να κάνεις, σε διδάσκουν τι να είσαι, πώς να είσαι.

Οι πράξεις είναι εκατομμύρια και αν πρέπει να πληρώσεις για όλες αυτές, τότε φαίνεται αδύνατο να μπορέσεις ποτέ ν’ απελευθερωθείς. Έχεις ζήσει εκατομμύρια ζωές και σε κάθε μια απ' αυτές έκανες εκατομμύρια πράξεις. Αν πρόκειται να πληρώσεις για όλες αυτές, να υποφέρεις και να εξισορροπήσεις κάθε κακή πράξη με μια καλή, θα χρειαστείς πάλι εκατομμύρια ζωές. Και στο μεταξύ μέσα στις σύνθετες σχέσεις της ζωής θα κάνεις πολύ περισσότερες πράξεις. Πού θα σταματήσει λοιπόν αυτή η αλυσίδα; Φαίνεται αδύνατον. Η απελευθέρωση γίνεται σχεδόν αδύνατη - δεν μπορεί να συμβεί. Αν αυτός είναι ο τρόπος που θα πρέπει κάποιος ν' αναπτυχθεί, πόντο-πόντο, βήμα-βήμα, τότε η ανάπτυξη φαίνεται σαν ένα άπιαστο όνειρο.

Αν καταλάβεις τη στάση της Γιόγκα θα νοιώσεις πολύ απελπισμένος. Η Τάντρα είναι μια μεγάλη ελπίδα, είναι μια όαση μέσα στην έρημο αυτού του κόσμου.

Η Τάντρα λέει ότι δεν είναι αυτό το ζήτημα. Το ζήτημα δεν είναι οι πράξεις. Τις έκανες γιατί βρισκόσουν σε άγνοια, προήλθαν από την άγνοια σου. Στην πραγματικότητα, λέει η Τάντρα, δεν είσαι εσύ υπεύθυνος γι’ αυτές. Αν κάποιος είναι υπεύθυνος, τότε αυτός είναι το Όλον – μπορεί να τ’ ονομάζεις Θεό - ο Θεός ίσως να είναι υπεύθυνος, αλλά όχι εσύ. Η Τάντρα λέει ότι ακόμα και το να πάρεις αυτή την ευθύνη είναι πολύ εγωιστικό. Το να πεις: «Πρέπει να τις εξισορροπήσω, πρέπει να κάνω καλές πράξεις, πρέπει ν' απελευθερωθώ πόντο-πόντο, βήμα - βήμα» είναι κι αυτό μια πολύ εγωιστική, εγωκεντρική στάση.

Γιατί νομίζεις ότι είσαι υπεύθυνος; Ακόμα κι αν υπάρχει κάπου υπευθυνότητα, αυτή πρέπει να αποδοθεί στο Θείον, στο Όλον. Δε δημιούργησες εσύ τον εαυτό σου, δεν τον γέννησες εσύ - γεννήθηκες, δημιουργήθηκες. Ο Δημιουργός πρέπει τότε να είναι υπεύθυνος, όχι εσύ.

Έκανες όλες τις πράξεις σου μέσα σε άγνοια, δεν είχες συνείδηση του τι έκανες, ήσουν τελείως μεθυσμένος από την άγνοιά σου. Προχωρούσες τυφλά στο σκοτάδι και στο σκοτάδι ήρθες σε σύγκρουση με τους άλλους, μέσα στο σκοτάδι σκόνταψες πάνω σε πράγματα και κάτι συνέβη. Η Τάντρα λέει ότι το μόνο πράγμα που χρειάζεσαι είναι φως, συνείδηση. Δεν πρόκειται να δώσεις λογαριασμό για τις εκατομμύρια πράξεις σου. Ένα μόνο πράγμα πρέπει να κάνεις και είναι το εξής: Μη μένεις στην άγνοιά σου, γίνε συνειδητός.

Από τη στιγμή που αποκτάς συνείδηση, όλο το σκοτάδι, εξαφανίζεται. Φαίνεται σαν όνειρο, σαν ένας εφιάλτης. Δε μοιάζει με πραγματικότητα, ούτε υπήρξε ποτέ πραγματικότητα, γιατί όταν είσαι βαθιά ασυνείδητος το μόνο που υπάρχει είναι τα όνειρα. Ονειρευόσουνα ότι αγάπησες. Δεν μπορείς ν’ αγαπήσεις. Δεν υπάρχεις για ν' αγαπήσεις. Δεν έχεις ακόμα κέντρο. Πώς ν’ αγαπήσεις; Νομίζεις μόνο ότι αγαπάς και τότε η αγάπη σου και όλα όσα την αφορούν γίνονται σαν όνειρο. Όταν ξυπνήσεις απ' αυτό το όνειρο θα πεις: «Πώς γινόταν ν’ αγαπώ; Αδύνατον!

Πρώτα απ’ όλα δεν ήμουν εκεί. Στην πραγματικότητα δεν «υπήρχα». Χωρίς συνειδητότητα δεν μπορείς να υπάρχεις.

Κοιμάσαι βαθιά, τόσο βαθιά, σαν να μην υπάρχεις. Όταν στο σπίτι κάποιος κοιμάται βαθιά και βρίσκεται σε κώμα, είναι πραγματικά εκεί; Είτε είναι, είτε δεν είναι δεν υπάρχει διαφορά - βρίσκεται σε κώμα. Αν έρθουν κλέφτες και κλέψουν το σπίτι θα τον θεωρήσεις μήπως υπεύθυνο; Μήπως θα τον ανακρίνεις και θα τον δικάσεις; «Ήρθαν κλέφτες! Τι έκανες εσύ εδώ;»

Πώς μπορείς να θεωρήσεις υπεύθυνο έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε κώμα, που είναι ασυνείδητος;

Η Τάντρα λέει ότι σ’ όλες σας τις ζωές ήσαστε σε κώμα, ανεύθυνοι. Αυτή είναι η πρώτη απελευθέρωση που σας δίνει η Τάντρα και με βάση αυτή μπορούν να γίνουν αμέσως πολλά πράγματα. Τότε δε χρειάζεται να περιμένεις εκατομμύρια ζωές - αυτήν την ίδια τη στιγμή μπορεί ν’ ανοίξει η πόρτα. Δεν είναι μια βαθμιαία διαδικασία, είναι μια ξαφνική αφύπνιση - κι έτσι πρέπει να ναι.

Η Τάντρα είναι μια μεγάλη διδασκαλία. Δε σε διδάσκει για τις πράξεις σου, αλλά μόνο για το Είναι σου. Το θέμα είναι ποιος είσαι - είσαι ξύπνιος, ή μήπως κοιμάσαι βαθιά και ροχαλίζεις;

Ποιος είσαι - ξύπνιος, συνειδητός ή υπνωτισμένος; Είσαι υπνοβάτης; Ή είσαι ξύπνιος και άγρυπνος σ’ ό,τι κάνεις; Ενεργείς με αυτό ενθύμηση;

Όχι, τα πράγματα απλά σου συμβαίνουν, χωρίς να ξέρεις το γιατί, από που έρχονται, από ποιο μέρος του ασυνείδητού σου έρχεται μια

παρόρμηση. Σε καταλαμβάνει όμως και πρέπει να πράξεις ανάλογα.

Η Τάντρα είναι ο φυσικός δρόμος. Ο χαλαρός και φυσικός δρόμος, είναι ο σκοπός. Δε χρειάζεται να μάχεσαι με το ρεύμα. Κινήσου απλά μαζί του, κύλισε μαζί του. Το ποτάμι πηγαίνει στη θάλασσα, γιατί λοιπόν πολεμάς; Κινήσου μαζί με το ποτάμι, γίνε ένα με το ποτάμι, παραδώσου. «Παράδοση» είναι η λέξη κλειδί της Τάντρα.

«Θέληση» είναι η λέξη κλειδί της Γιόγκα. Η Γιόγκα είναι το μονοπάτι της θέλησης. Η Τάντρα είναι το μονοπάτι της παράδοσης.

Γι’ αυτό και η Τάντρα είναι το μονοπάτι της αγάπης - η αγάπη είναι παράδοση. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να καταλάβει κανείς και μετά τα λόγια του Τιλόπα θα γίνουν ξεκάθαρα σαν κρύσταλλο. Πρέπει να καταλάβεις τη διαφορετική διάσταση της Τάντρα, την κατακόρυφη, τη διάσταση της παράδοσης, του να μη μάχεσαι, του να είσαι χαλαρός και φυσικός.

Όπως λέει ο Τσουάνγκ Τσου: «Το εύκολο είναι το σωστό». Με τη Γιόγκα το δύσκολο είναι το σωστό. Με την Τάντρα το εύκολο είναι το σωστό.

Χαλάρωσε και ηρέμησε, δεν υπάρχει λόγος για βιασύνη. Το Όλον σε φροντίζει από μόνο του.

Δε χρειάζεται να κάνεις μια ατομική προσπάθεια, κανείς δε σου ζήτησε να φτάσεις πριν την ώρα σου, απλά περίμενε. Το Όλον προχωράει Γιατί βιάζεσαι; Γιατί θες να φτάσεις πριν τους άλλους;

Απόσπασμα από το βιβλίο του Osho

«Τάντρα. Η υπέρτατη κατανόηση»
Επιλογή από Δήμητρα Χατζηκυριάκου